Klein Walden

Roos Tol | zondag 10 juli 2022 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 302x

Toegegeven, de laatste twee soorten zijn “niet bij iedereen geliefd”. Als je wat rondzoekt op “bruine rat” kom je voornamelijk sites tegen van rattenbestrijders. Rattus norvegicus is men liever kwijt dan rijk.

Vuilnisrat

De bruine rat is evenwel een cultuurvolger; hij gaat waar de mens gaat. Het is een alleseter. Hij houdt van granen maar ook van ons afval. Feitelijk eet hij gewoon alles wat hij tegenkomt. Eiwitrijk en zetmeelrijk voedsel – maakt niet uit of het dierlijk of plantaardig is.
Aangezien de mens de neiging heeft van alles rond te laten slingeren, is de bruine rat bij ons goed af. Hij is succesvoller dan de zwarte rat, kan net als die ziektes overbrengen via urine of uitwerpselen. Ook de rat heeft zijn plaats in het ecosysteem.

Vijand van de bruine rat zijn marterachtigen, uilen en huiskatten. Een boze rat, gemiddeld tussen de 22 en 29 centimeter groot – dikke kale staart van 15 tot 23 centimeter en een gewicht tot 500 gram - kan best een wezel aan!

Ratten zijn kolonie-dieren. Een dominante man leeft samen met een harem vrouwtjes en wat ondergeschikte mannetjes. Ze doen niet moeilijk over hun verblijfplaats. Zowat alles is geschikt. Daarbij zijn de dames zeer reproductief; een rattin kan per jaar tot wel 30 nakomelingen voortbrengen. Het gros daarvan haalt het eerste jaar niet.

Water verbindt

Een gezonde vijver, groot of klein, vormt een ecologisch samenhangend geheel waarin planten, dieren en micro-organismen elkaar in evenwicht houden. Dus ook de mens speelt hierin een rol.
Het Walden uit de titel van dit blog is allereerst de gemeenschap rond Walden Pond, door Henry David Thoreau begonnen in 1845 met een eenvoudig hutje aan het meer. Walden Pond is “ietwat” groter dan deze vijver: 31 meter diep, 25 hectare oppervlak, 2,7 kilometer omtrek.

Twee jaar en twee maanden leefde Thoreau in zijn “tiny house”. Hij schreef er “Walden, or the life in the woods”. Dit zou een inspiratie vormen voor tal van navolgers – van hippies tot wereldverbeteraars – die kleinschalig, zelfvoorzienend in gemeenschappen wilden leven.

In Nederland volgde schrijver, arts en psychiater Frederik van Eeden in 1898 met zijn socialistische kolonie nabij Bussum, op een stuk grond van landgoed Groot Cruysbergen, (te) duur gekocht. Zijn Walden echter bestond uit kale, droge zandgrond en helaas, meer dan de productie van witbrood zat er niet in; het beekje Luie Gat kon niet voorzien in de waterbehoefte voor een bloeiende gemeenschap. Van Eeden schreef er Van de Koele Meren des Doods. De Hof van Eeden ging in 1907 failliet.

Wél succesvol was en is de Findhorn Community. Begonnen in 1962 met een enkele caravan is het nog steeds een bloeiende en spirituele gemeenschap aan de Schotse oostkust, met een rivier en met de Noordzee als basis en met wonderbaarlijke groententeelt-resultaten vanaf het begin.

In dit soort gemeenschappen speelt de mens niet de hoofdrol maar een samenspel met de natuur. Natuurlijk is een vijver ter grootte van een Duitse herder geen Walden Pond. Maar ook al staat er geen tiny hut bij in de buurt (vermoed ik), er is op deze kleine schaal absoluut sprake van een ecosysteem, waarbij alles met elkaar samenhangt. Waarin de wezel, rat, kikker, merel en mees en al die andere vijvergasten een rol spelen in het bewaren van het evenwicht.

Wat een geluk dat wij dit vanaf de zijlijn mogen mee-be-leven!

Tot slot wil ik citeren uit het gedicht Credo van de afgelopen week overleden schrijver/dichter Remco Campert. Het is al vaker geciteerd in de media, maar té mooi om te laten liggen.

“ik wil water naar de rotsen dragen
droge zwarte rots
wordt blauwe waterrots”

We kunnen allemaal water naar de rotsen dragen.
Laten we ont-stenen! Licht een tegel, plant een guerilla-plantje, begin een geveltuin.
Jij kiest!

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over