Het perspectief

Wim van Nee, STORK | dinsdag 6 juni 2023 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 168x

Blauwe reiger

Weinig

Laten we de aantallen maar weer eens onder de loep nemen en kijken naar andere predatoren, die ook veel in onze weidegebieden te vinden zijn. De blauwe reiger bijvoorbeeld.  Zij broeden met meer dan 10.000 paren in ons land. De buizerd is vertegenwoordigd met 15.000 broedparen en de zwarte kraai met 75.000 broedparen. Dan lopen er op de grond nog 130.000 vossen rond, meer dan 135.000 verwilderde katten (mogelijk zelfs meer dan 1 miljoen), talloze egels en marterachtigen. Allemaal zijn het predatoren van onder andere weidevogels, waar ze, in tegenstelling tot ooievaars,  gericht op jagen. In het perspectief van deze getallen is 1600 broedparen ooievaar niet echt veel te noemen. Het is zelfs weinig …

Teisteren

Laatst verscheen er een nieuwsbericht, over ooievaars die een dorp teisteren. Ik dacht, dat moeten dan wel heel veel ooievaars zijn, als een dorp er zo onder gebukt gaat. Het bleek om vijf ooievaarsnesten te gaan, tien ooievaars… Wat zouden die tien ooievaars dan allemaal doen, waar mensen zoveel last van ondervinden? Ik kan me best een vorm van overlast voorstellen. Nest op de schoorsteen, poep op het dak, geklepper. Zou dat het zijn?
Maar het blijkt om iets anders te gaan. De ooievaar schijnt volgens velen langzamerhand één van de ergste roofdieren te zijn. Hij wordt ervan verdacht alle weidevogels te vangen en op te eten.  Hij wordt zelfs in één adem met de wolf genoemd…

Predator

Misschien moeten we het eerst over predatie hebben. De Dikke Van Dale legt het kort uit: Een predator is een roofdier, met name in relatie tot zijn prooi. Ieder dier dat andere dieren eet is dus een predator. Het ligt voor de hand om te denken aan dieren als vos en buizerd, maar wat denk je van een rupsen etende koolmees en een vliegen vangende kikker? Zonder predatoren zou de natuur helemaal niet kunnen bestaan, zou geen enkel ecosysteem overeind blijven. Predatie is niet erg, predatie is een voorwaarde voor een gezonde natuur. Het vermeende probleem zit niet bij de dieren, het zit hem in hoe mensen er tegenaan kijken, het perspectief van de waarnemer.

Bij gelegenheid

Een ooievaar gaat niet actief op jacht naar prooien die hem toch te slim of te snel af zijn. Hij kiest voor gemak, voor ‘vele kleintjes maken één grote’. Dus hij gaat het weiland in en raapt, raapt, raapt en raapt, net zolang tot hij in zijn keelzak zoveel wormen, slakken en insecten heeft verzameld dat het de moeite waard is om het naar de hongerige jongen te brengen.
Grotere prooien zijn gelegenheids prooien. Vaak is dat afhankelijk van wat er in een bepaalde omgeving voorhanden is. In de natte veengebieden van Zuid-Holland worden Amerikaanse rivierkreeften gevangen, in gebieden zoals de Weerribben is soms een ringslang de klos. Zijn er mollen, dat komen die ook af en toe aan de beurt en zelfs een springerige kikker wordt weleens gepakt. En jonge weidevogels? Ik sluit het niet uit, maar gericht erop jagen doet de ooievaar niet. 
Gericht jagen is het specialisme van marterachtigen, vossen, buizerds, blauwe reigers en onze katten, die overdag zo lief op schoot liggen, maar ’s nachts geduchte rovers zijn, die veel slachtoffers maken onder (weide)vogels.

Weidevogels

Om inzicht te krijgen in hoe predatie van weidevogels echt werkt en hoe groot het predatie probleem is, heeft Sovon in 2020 een uitgebreid onderzoek gepubliceerd.  Daarin komen heel veel aspecten van predatie aan de orde. Uit dit onderzoek blijkt de ooievaar als predator geen invloed van betekenis te hebben en dat verbaast ons niet.
Het onderzoeksrapport Predatieproblematiek bij weidevogels kun je vinden op de website van Sovon. Een aanrader voor iedereen die meer wil weten over predatie van weidevogels. Met de kennis die je opdoet uit dit rapport, kun je iedere discussie over ooievaars, predatie en weidevogels aan.

Wim van Nee
Stork

(bron van de getallen: Sovon, WUR)

Tureluur

STORK, de Engelse naam voor een echte Nederlandse vogel: de ooievaar. STORK is een vrijwilligersorganisatie, die zich belangeloos inzet voor de ooievaars in Nederland. In de jaren zestig waren de ooievaar in Nederland vrijwel uitgestorven, door het gebruik van zware pesticiden zoals DDT. Om de ooievaar te laten terugkeren, hebben vele vrijwilligers en Vogelbescherming Nederland zich sinds 1969 flink ingezet. Het doel was de terugkeer van de ooievaar als broedvogel in Nederland. Dat lukt. Met de ooievaars lijkt het nu goed te gaan. Het aantal broedparen neemt weer toe. Bezoek de website van STORK

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over