Ze lijken ineens een maatje groter! Man en vrouw kerkuil doen het super dit seizoen vier jonge kerkuilen lijken helemaal passend binnen het kerkuilenplaatje van 2025. De prooi aanvoer is op dit moment super! En ook begint er al een rangorde in het nest zichtbaar te worden.
Foto André Eijkenaar
Nog even uitrusten voor het feestje begint
Halverwege de tweede week begint het jong zich op het loopbeen te verplaatsen in het nest en steunt daarbij op de vleugelstompjes, die nog erg kort zijn. Kruipt het jong te ver weg van het nest, dan zal vrouw kerkuil het jong weer door middel van haar snavel beetpakken en weer terugzetten in het nest. We zien dit gedrag vooral bij lage temperaturen, zodat haar kuiken niet te snel afkoelt. Het blazen van de kuikens neemt sterk toe en is de gehele nacht te horen.
Het tweede donskleed van de kuikens is halverwege de derde week volledig. Het bedekt vrijwel het gehele lichaam, behalve de buikzijde waar nog een kale plek aanwezig is. Aan de voorzijde van de kop verschijnt een hartvormig figuur van dons. De pullen werken kleine prooidieren in zijn geheel naar binnen gewerkt. De kuikens kunnen momenteel hun ogen een kiertje openen, naarmate ze ouder worden, zullen ze steeds langer en wijder hun ogen openen. De pupil van de kuikens van kerkuilen zijn rond deze tijd ook donker blauw van kleur, dit zal wegtrekken richting een zwart pupil. De kuikens zullen ook actiever worden in de kast, ze klimmen en klauteren erop los en worden ook steeds mondiger. We zullen hier in de toekomst vast veel clipjes van gaan zien!
Het past niet meer!
De afgelopen week heb ik me regelmatig verbaast over het feit dat alle kuikens nog steeds op de een of andere manier onder vrouw pasten. Je zou maar liefst vier van die donsbollen onder je hebben, sommigen al van aardig formaat! Het lijkt er nu dan ook op dat de oudere kuikens toch echt onder moeders' buik uitgegroeid zijn. Gelukkig kunnen de oudere kuikens zichzelf al goed warmhouden en de jongsten profiteren dan weer mee van de warmte van hun oudere broertjes en zusjes.
Leren fixeren
Nu de oudste kuikens onder moeders' vleugels vandaan komen, worden ze ook steeds actiever en nieuwsgieriger naar de wereld om zich heen. Zo zie ik terwijl ik dit aan het schrijven ben één van de kuikens fixeren. 'Fixeren' is het op en neer bewegen van de kop om de afstand tot een bepaald punt in te schatten. Een essentiële vaardigheid voor jagen. Onze donsbolletjes zijn nú dus al bezig met de ontwikkeling naar bedreven muizenvangers!
Zorgzame moeder
Vrouw doet haar uiterste best om ervoor te zorgen dat alle kuikens aan hun trekken komen. In de nacht wordt de nieuwe voedselvoorraad geleverd door man. Vrouw voert de kuikens dag en nacht met deze voorraad. Ze heeft het er maar druk mee! Meerdere keren heb ik me bij het voeren verbaast over hoe zorgzaam ze het aanpakt ze voert al grote stukken prooi aan de oudere kuikens, maar scheurt ook regelmatig kleine stukjes af die ze dan voorzichtig aan de allerjongsten voert. Ze weet precies wie wat voor een stukjes nodig heeft.
Rangorde
Bij het ouder worden van de jongen ontstaat er een rangorde in het nest: de grootste in de meeste gevallen ook de oudste staat vooraan in de rij en ontvangt als eerste het voedsel. Raakt het oudste jong verzadigd, dan verlaat het zijn gunstigste positie en sluit weer achteraan in de rij.
.
Foto André Eijkenaar
De stichting Kerkuilenwerkgroep heeft tot doel het ‘beschermen van de kerkuil’ door ‘het geven van voorlichting en educatie, door het plaatsen van nestkasten en het verzamelen en registreren van gegevens’. De stichting is een overkoepelende landelijke organisatie met ongeveer 1.000 vrijwilligers, die werkzaam zijn in 16 regio’s die landelijk ruim 10.000 kerkuilnestkasten beheren en controleren. Dankzij de inspanningen van deze vrijwilligers en de medewerking van boeren en burgers is de broedpopulatie van kerkuilen toegenomen van ongeveer 100 broedparen eind jaren ’70 tot 3.000 nu. Meer weten?
Bezoek de website van Kerkuilenwerkgroep Nederland
Vogelbescherming Nederland - Samen voor vogels en natuur
