Jaar met twee gezichten

Pascal Stroeken, STONE | donderdag 13 juni 2024 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 128x

In eerdere blogs bent u al wat bijgepraat over hoe het broedseizoen 2024 elders in steenuilenland verloopt. Nu in meerdere nesten het stadium van ‘uitvliegen’ is aangebroken, kunnen we voorzichtig een eerste balans opmaken. Dat leert dat dit jaar twee gezichten heeft.

Voorzichtig ingezet

Gemiddeld hebben steenuilenouders dit jaar voorzichtig ingezet, met kleinere legsels dan in een doorsnee jaar; gemiddeld 3,55 ei per legsel om precies te zijn. Maar niettemin zag 17% van de paren (24 van 142), waaronder ons BdL-koppel, de toekomst zonnig in en legden 5 eieren. Twee koppels kozen voor 6 eieren en één koppel zag been in maar liefst 7 eieren. Van die 7 eieren zijn er overigens 5 niet uitgekomen en of het enige jong dat we aantroffen succesvol zal uitvliegen moeten we nog maar afwachten. Hoog ingezet dus, maar met pover resultaat.

Snavels te voeden

Een verstandig broedpaar zette dit schrale muizenjaar dus beter maar niet te hoog in. Want eieren leggen is één, een goede maand later al die snavels voeden is twee. En daar zien we best opmerkelijke verschillen. In een deel van de nesten is het ronduit kommer en kwel: hele nesten zijn mislukt door sterfte van alle jongen, vooral tijdens de eerste week na het uitkomen. Dat is sowieso al de kwetsbaarste week voor een jong steenuilengezin. Als er dan weinig muizen zijn én als het dan door slecht weer (nachtelijke regen) ook nog eens moeilijk jagen is, is de optelsom snel gemaakt.

Haves en haves-nots

Ook zien we dit jaar in best veel nesten ‘uitval’ van jongen, bijvoorbeeld dat net als bij het BdL-gezin van de vier die uit het ei kropen er uiteindelijk maar twee de uitvliegleeftijd bereiken. Soms groeien die overblijvers op in goede conditie (goed op gewicht), soms in belabberde conditie en is het niet verwonderlijk dat in zo’n nest kort daarvoor een afvalrace heeft plaatsgevonden. In die nesten zijn de ouders er niet in geslaagd om voldoende voedsel aan te brengen.

Des te opmerkelijker dat we ook bij een verrassend groot deel van de nesten jongen in uitstekende conditie aantreffen! Nesten waarvan alle jongen veel zwaarder zijn dan de ideale gewichtgroeicurve uit het groeiboekje laat zien. Overduidelijk welgestelde gezinnen waar de beschikbaarheid van voedsel geen probleem is. Wat verklaart deze verschillen? Goede vraag, maar bijzonder lastig te beantwoorden. Waarschijnlijk hebben de ‘haves’ de mazzel van een combinatie van gunstige factoren, zoals een goed leefgebied met veel (alternatief) voedsel, succesvolle ouders (goede jagers), en misschien een dosis geluk dat er op de kwetsbaarste momenten geen verregende nachten in het spel waren.

Conditie: gemiddeld een normaal jaar

Nou heb je doorgaans bijzonder weinig aan een gemiddelde, zeker als je tot de have-nots behoort. Toch heb ik even op een rij gezet hoe de conditie was van de jongen in de gezinnen waar wij jongen hebben kunnen ringen (de mislukte nesten tellen in deze berekening dus niet mee).

Dan komt op basis van de actuele tussenstand een best verrassend beeld naar voren. In gezinnen met slechts één jong ligt de gemiddelde conditie wat onder de norm. Dat zijn anders dan je misschien zou verwachten dus doorgaans geen gezinnen met één verwend kind, maar gezinnen waar vaak al verlies van jongen is opgetreden en de ouders met enige moeite het enig overgebleven jong weten groot te brengen.

In gezinnen met twee, drie of vier jongen ligt gemiddeld genomen over de haves en de have-nots, de conditie iets boven of precies op de norm. Bij de twee gezinnen met vijf jongen lag de conditie wat onder de norm, wat niet heel verwonderlijk is.

Kijken we naar de conditie van de nestjongen dan zien we dit jaar dus grote verschillen, maar gemiddeld een heel normaal jaar. Of dit beeld de komende weken doorzet? We gaan het zien.

Uitstekende conditie!

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over