Het is niet rood en het zingt

Roos Tol | zondag 15 maart 2020 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 821x

Hij zou met zijn ranke pootjes en gedrongen lijfje nauwelijks opvallen als hij niet twee bijzondere kenmerken had: een felgekleurde borst en een schijnbaar onbekommerd vertrouwen in de mens.

We hebben het natuurlijk over het roodborstje. In 2015 verkozen tot Meest Geliefde Vogel van Engeland, nog bóven de kerkuil. Hij is daar dan ook alomtegenwoordig en wordt al eeuwen bejubeld, bezongen en bewonderd. Misschien wel bovenal vanwege zijn onbevangenheid; bij het tuinieren zit hij er graag met de snavel bovenop voor het wegvangen van pieren en andere insecten – al moet ik helaas bekennen dat de roodborst in mijn tuin weliswaar niet heel schuw is (zoals de ekster) maar dat hij toch wacht met eten tot ik weer uit de buurt ben.

Rood

Wie het roodborstje goed bekijkt, vraagt zich af waarom hij “roodborst” heet, terwijl hij – of zij; man en vrouw zien er hetzelfde uit - toch onmiskenbaar oranje gekleurd is?
Toen Robin Redbreast, Rouge-gorge of Roodborstje in de vijftiende eeuw zijn naam kreeg, bestond er nog geen naam voor de kleur oranje. Alles in dit spectrum heette gewoon “rood”. Pas sinds de komst van de sinaasappel in Europa (Spaans: “naranga”) werd oranje ook oranje genoemd.
En na al die tijd klinkt roodborstje toch herkenbaarder dan knaloranjeborstje.

Lief

Roodborstjes zijn niet lief. Die grote ronde ogen, bij mensen synoniem voor schattig en knuffelbaar, dienen vooral om in de schemering op voedseljacht te kunnen gaan. Verder is de roodborst een felle Einzelgänger die zijn eigen territorium met snavel en poot verdedigt tegen soortgenoten, tot bloedens toe als het moet!
Zelfs zijn eigen vrouw verdraagt hij nauwelijks, en dat is wederzijds. Maar voor de koters zorgen ze samen. Mogelijk heeft manlief het in die tijd érg druk, want hij is niet monogaam.

Vroeger

Het eerste oorspronkelijk Nederlandse vogelboek (1770 – 1829) van Nozeman en Sepp haalt het algemene volksgeloof aan dat het roodborstje, dat in de zomer ineens nauwelijks meer werd waargenomen, hetzelfde vogeltje was als het paapje… van winterbevedering naar zomerdracht gegaan.
Maar misschien zong ie gewoon wat minder hard in tijden van nestzorg…

Tot slot in tijden van corona-gekte: het roodborstje gold in vroeger tijden als lekkernij. “Smakelijk en licht gevogelte” met een uitstekende vetlaag; paneren en roosteren. Maar dan wel in grote hoeveelheden want meer dan een borrelsnackje is het beestje niet.

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over