Gierzwaluwen in Nederland

Marlon de Haan | maandag 29 mei 2023 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 183x

Bron: Sovon, https://stats.sovon.nl/stats/soort/7950

Landelijke verspreiding

Onlangs ben ik verhuisd vanuit de randstad naar Drenthe. Het viel mij gelijk op dat er minder gierzwaluwen boven mijn huis vliegen. Dit klopt ook in de verspreiding van Nederland: hoewel de gierzwaluw overal in het land voorkomt, is er wel een verschil in de hoeveelheid. Deze soort broedt voornamelijk in gebouwen. Overdag kan je gierzwaluwen tegen komen buiten de bebouwde kom, omdat ze op zoek zijn naar voedsel. Gierzwaluwen kunnen namelijk kilometers ver vliegen om voedsel te zoeken.

In de noordelijke provincies broeden gierzwaluw duidelijk minder: vooral in Flevoland en op de Waddeneilanden is het verschil te merken. Op de Waddeneilanden zijn enkel op Texel broedparen bekend. In de randstad zijn de meeste broedparen te vinden.

Gedurende het jaar

De gierzwaluw is een perfect voorbeeld van een lange afstandstrekker. Deze soort overwintert namelijk in Afrika (zie deze blog van Jochem). Dat betekent dat de vogel ’s winters niet te vinden is in Nederland. De eerste gierzwaluwen worden meestal begin april gemeld. Vaak zijn dit gierzwaluwen die worden gemeld over belangrijke trektelpunten, zoals langs de kust. De piek van de gierzwaluwen ligt echter rond eind april (rond Koningsdag, wordt vaak gezegd). Al van onze Nederlandse broedvogels zijn pas volledig aangekomen rond 1 juni. De broedperiode duurt in totaal ongeveer 2 maanden. Voordat de vogels weer naar het zuiden kunnen vliegen, zullen ze zich even ‘opvetten’. Ze maken dan een vetreserve aan die ze kunnen gebruiken tijdens de lange reis naar het zuiden. De meeste gierzwaluwen vertrekken daarom eind juli alweer. Soms zijn ze nog bezig met het nest en kan je nog een paar gierzwaluwen aantreffen in augustus. Tegen die tijd zal je ze minder horen ‘gieren’. Medio september komen de laatste gierzwaluwen langs vanuit landen die noordelijker zijn gelegen. Vanaf november tot aan maart is ons luchtruim echt wel ‘gier-loos’.

De 100-dagen-vogel

Omdat ze in totaal ongeveer 3 maanden in Nederland te vinden zijn, worden gierzwaluwen ook wel de ‘100-dagen-vogels’ genoemd. Mij verbaast het altijd hoe kort ze hier zijn. Ik geniet van de acrobatische vluchten en het geluid van het ‘gieren’. In augustus begin ik het geluid al te missen. Ik heb wel eens het geluid van gierzwaluw terug beluisterd in de winter. Laat me je vertellen dat je dan het zomergevoel snel terugkrijgt!

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over