'Nieuw dieptepunt' EU-landbouwbeleid

Het Europese Parlement stemde over verschillende voorstellen van de Europese Commissie om de vergroening van het Europese landbouwbeleid terug te draaien. Zo zijn de natuur- en klimaatvereisten om landbouwsubsidies te ontvangen, flink afgezwakt. Boeren hoeven hierdoor niet of nauwelijks meer te voldoen aan voorwaarden op het gebied van biodiversiteit, gewasrotatie en minimale bodembedekking om Europese subsidies te ontvangen. Dat terwijl deze maatregelen juist essentieel zijn om de landbouw toekomstbestendig te maken door middel van een gezonde bodem, natuurlijke plaagbestrijding en het opvangen van weersextremen.

De afzwakking van de vergroeningsmaatregelen komen in dezelfde week als alarmerende rapporten waaruit wederom blijkt in welke erbarmelijke staat onze natuur verkeert. Het aantal bestuivers neemt in een schrikbarend tempo af, evenals het aantal bloeiende bloemen. Beide zijn cruciaal voor een duurzame toekomst van onze landbouw. De schrijnende staat van ons water, bodem en biodiversiteit zijn grotendeels een gevolg van de intensieve landbouw. Een vorm van landbouw die niet alleen de balans met de natuur kwijt is, maar waar bovendien voor boeren geen duurzaam verdienmodel uit te halen valt.

Aanstaande maandag bespreken de Europese landbouwministers de maatregelen in Brussel tijdens de Landbouw- en Visserijraad. Natuur- en milieuorganisaties beschouwen de recente ontwikkelingen als een nieuw dieptepunt en roepen minister Adema (LNV) op de voorgenomen afzwakkingen af te keuren. Deze maatregelen zijn strijdig met de ambities uit het NPLG, waarin het kabinet werkt aan meer extensieve landbouw en natuurherstel in het landelijk gebied. Nederland kan zich een verdere verslechtering van de natuur niet permitteren; de vraag is dan ook welke gevolgen de afgezwakte regels hebben voor de haalbaarheid van onze eigen doelen.

In 2020 werd de Europese Green Deal in het leven geroepen om door middel van beleid de natuur- en klimaatcrisis een halt toe te roepen. Een onmisbaar onderdeel van deze Green Deal is het vergroenen van het Europese landbouwbeleid, omdat een duurzaam toekomstperspectief voor de sector en natuurherstel hand in hand gaan. Boeren die wilden deelnemen aan het Europese landbouwbeleid, dienden aan bepaalde klimaat- en natuureisen te voldoen.

Uit angst voor boerenprotesten en een verkiezingszege op rechts lijkt aan deze ambities een einde te zijn gekomen; de Europese Commissie kleedt haar eigen Green Deal vier jaar later steeds verder uit. Het is nu juist van belang dat de Commissie haar rug recht houdt en zich blijft inzetten om de natuur- en klimaatcrisis te stoppen. Hoe langer we wachten, hoe moeilijker de opgave en hoe hoger de kosten. Uiteindelijk zijn het de inwoners van de Europese Unie die de prijs betalen. 

Deze oproep wordt ondersteund door de volgende milieu- en natuurorganisaties: Natuurmonumenten, LandschappenNL, SoortenNL, Natuur & Milieu en Vogelbescherming Nederland.