Krijgen ze voldoende te eten?

Ronald van Harxen, STONE | zondag 5 mei 2024 | Vind ik leuk | Bewaar deze blog | 84x

Procentuele gewichtstoename per dag.

Genoeg te eten krijgen is met de name in de eerste tien dagen van de jongenperiode van belang. Een gezond jong neemt in deze periode  elke dag met meer dan 10 procent in gewicht toe. De eerste paar dagen ligt dat percentage zelfs ruim boven de 25 procent (zie de figuur hierboven). Stel je dat eens bij een mensenkind voor: 3500 gram bij de geboorte en 10 kilo op de vierde dag. Zo hard gaat het bij een steenuilenjong. Daarna vlakt de gewichtstoename geleidelijk aan af en wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling van het verenkleed; ook een energievragend proces.

Eerste week cruciaal

Om dat te kunnen bewerkstelligen is er voedsel nodig, veel voedsel. Het is dan ook essentieel dat de man zijn uiterste best doet zo veel mogelijk prooien aan te slepen. En dan als het even kan niet alleen maar larven en ander klein grut, maar het liefst ook muizen. Die leggen immers - ook letterlijk - veel meer gewicht in de schaal. Blijft de aanvoer in deze periode flink achter, dan heeft dat consequenties voor de ontwikkeling van de jongen. Tot zelfs sterfte toe. De grootste sterfte bij nestjongen vindt in deze periode plaats. Zijn ze eenmaal een week oud, dan is het grootste risico op ondervoeding wel geweken. Niet onterecht dus dat er in chat met argusogen naar de prooiaanvoer wordt gekeken.

Balans eerste drie dagen

Dankzij de telploeg kunnen we de balans opmaken van de eerste drie dagen - woensdag tot en met vrijdag. Een periode met - wat het weer betreft - twee gezichten: warm en droog op woensdag en donderdag en koud en nat op vrijdag. Gelukkig knapte het weer in de loop van de vrijdag op en kon er 's avonds redelijk normaal gejaagd worden. Dankzij het warme weer op woensdag en donderdag besloten veel meikevers 's avonds hun ondergrondse holletjes te verlaten en vormden daardoor een makkelijke en welkome prooi. En mede dankzij dat warme weer werd er overal flink gemaaid waardoor veldmuizen hun dekking verloren en gevangen konden worden. Beide effecten zien we terug in de prooiaanvoer (figuur beneden).

Meikevers en woelmuizen

De eerste figuur laat de aanvoer zien op aantalsbasis: meikevers maken 75% uit van de aanvoer en woelmuizen slechts 10%. In de tweede figuur zijn de aantallen omgerekend naar biomassa (meikever = 1 gram; woelmuis = 19 gram). En dan zijn de rollen omgedraaid: meikevers 'nog maar' 25% en woelmuizen 61%. Eigenlijk een ideale combi: meikevers voor de snelle hap en woelmuizen voor de stevige basis. Op de vraag in de titel van deze blog: Krijgen ze voldoende te eten? kan dan ook voorlopig met een volmondig 'ja' geantwoord worden. Uiteraard blijven we de komende dagen aan het scherm gekluisterd om te zien of ze erin slagen de aanvoer op peil te houden. Spannende tijden!

Helaas

Ondanks de optimistische woorden hierboven heeft toch een van de jongen het niet gered. Of dat het te weinig voedsel heeft gekregen - er kan voldoende aangevoerd worden maar ieder jong moet wel zijn deel krijgen - of dat er andere oorzaak is, is niet duidelijk. Daar kunnen we alleen maar over speculeren. Waarschijnlijk zal het door vrouw opgevoerd worden aan de andere drie. Dat lijkt weinig respectvol naar het kuiken toe, maar in de natuur gaat het om overleven. Zolang een kuiken leeft, is het een broertje of zusje, als het dood is, vormt het voedsel voor de rest. Uit het oogpunt van de uilen een verstandige strategie. Voedsels is in principe altijd schaars en verkwisten is dan ook zonde. Ook al was het je broertje of zusje.

Steenuilenoverleg Nederland (STONE) is een landelijke werkgroep die steenuilenbescherming en -onderzoek coördineert, stimuleert en faciliteert. Daartoe wordt samengewerkt met relevante binnen- en buitenlandse, professionele en vrijwilligersorganisaties. STONE is een vrijwilligersorganisatie, zonder betaalde krachten. Bezoek de website van STONE

Vind ik leuk
Bewaar deze blog

Meer over