Navigatie overslaan
Koolmees en pimpelmees / Koos Dansen Alle berichten
Koolmees en pimpelmees / Koos Dansen Jeanet van Zoelen

Door Jeanet van Zoelen
Medewerker Vogelbescherming

Kooltjes, pimpels en beukennootjes

Geplaatst op 27 november 2023

In de herfst en de winter trekken mezen zoals koolmezen en pimpelmezen veelal samen op. Dat is veiliger, want twintig paar kraaloogjes zien die scherpe sperwerklauwen een stuk sneller dan één. Het komt natuurlijk goed uit dat de ‘kooltjes’ en de ‘pimpeltjes’ allebei gek zijn op beukennootjes! Maar er zijn ook verschillen.

De meeste mezen die je in stad en dorp ziet zijn koolmezen. Geen achtertuin of balkon zo klein, of je vindt ze er. Zie je ze niet? Voer dan een beetje bij, dan komen ze geheid. Je doet ze een plezier met vetbollen, ongezouten (dop)pinda's en zonnebloempitten in een voersilo. Of zoek een beukenboom op; dit jaar dragen de beuken noten (dat is niet altijd zo) en daar zijn alle mezen dol op.

Tip: Probeer eens wat beukennootjes in de voedersilo, gewoon bij de zaden. Hoe je ook bijvoert, doe dat altijd hygiënisch, anders help je vogels van de regen in de drup.

 

 

 

Koolmees voer / Shutterstock U doet mezen een plezier met pinda's, maar ook met beukennootjes. Koolmees voer / Shutterstock

Scharrelaar vs. acrobaat

Koolmezen zijn forse mezen die rondrommelen op de grond. Ze plukken en rukken gevallen natte bladeren opzij om er zaadjes en kleine beestjes onder vandaan te halen. Die nemen ze dan mee naar een dikke, veilige tak om ze daar rustig te verorberen.

Pimpelmezen zijn wat kleiner en lichter en zitten in de toppen van bomen. Ze hangen ondersteboven aan doorbuigende twijgen om hun zaden, noten en beestjes te pakken te krijgen. Als ze ruzie hebben zetten ze hun kleine, lichtblauwe kruinveertjes overeind; dan lijken ze tenminste wat groter.

Pimpelmees winter / Hans Peeters Houdt de pimpelmees wel van een glaasje? Of waar komt die naam vandaan? Pimpelmees winter / Hans Peeters

Pimpelmees houdt van een glaasje?

De naam van de pimpelmees heeft niets te maken met enthousiaste alcoholconsumptie. ‘Pimpeln’ betekent in het Nederduits zwak of teer. Misschien wel toepasselijk, want ze zijn best kwetsbaar in de winter. Soms overleeft de helft van de pimpelmezen niet. Ze werden ook wel hemelmezen genoemd; dat klinkt wat vrolijker, en het verwijst natuurlijk naar hun kleur. Ook de koolmees heeft zijn naam aan zijn kleur te danken: het zwart van kool.

Pimpelmees / Shutterstock Hang een nestkast op met een gat van 28 mm, daar wurmt een pimpeltje zich doorheen, maar een koolmees niet. Pimpelmees / Shutterstock

Tip voor de pimpelmees

Hang nu vast een nestkast op met een invliegopening van 28 mm: daar kunnen pimpelmeesjes zich precies doorheen wurmen. Zo’n kast geeft ze beschutting en helpt ze om warm te blijven. De opening mag beslist niet groter zijn, want dan gaan ook andere holenbroeders erin. Die gunnen we natuurlijk ook best wat beschutting, dus hang gewoon nóg een nestkast op, maar dan met een iets grotere ingang! 32 mm bijvoorbeeld, dat is voor koolmezen een goede opening.

Nationale Tuinvogeltelling

De Tuinvogeltelling: jaarlijks tellen tienduizenden mensen de vogels in hun tuin, zodat Vogelbescherming en Sovon informatie krijgen om ze beter te beschermen. Daarnaast is het ontzettend leuk én het is makkelijk, dus iedereen kan meedoen.

Ga naar de Tuinvogeltelling

Online cursus Tuinvogels van Nederland

In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je van Nico en Camilla in tien vogellessen veel tuinvogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt meteen de eerste vogelles per mail.

Inschrijven gratis tuinvogelcursus