Doe mee met het Jaar van de Scholekster!

De scholekster is niet alleen weidevogel maar ook wadvogel en in toenemende mate stadsvogel. En ook dáár zijn bedreigingen. Hoewel er al onderzoek naar is gedaan, weten we nog te weinig over stadse scholeksters. Ook over het broedsucces in de stad en in het landelijk gebied missen we nog veel informatie. Dit broedseizoen in het Jaar van de Scholekster nodigen we iedereen uit om mee te doen aan onderzoek naar de soort.

• Geef nesten van scholeksters in de stad door via scholeksterophetdak.nl. Vooral broedgevallen op industrie- en bedrijventerreinen ontsnappen nog te veel aan de aandacht. Iedereen kan hieraan meedoen.
• In het weekend van 6 en 7 mei organiseren we een landelijke – stadse – scholekstertelling, waar iedereen aan mee kan doen. In dit Jaar van de Scholekster willen we namelijk graag weten hoeveel scholeksters er in de bebouwde kom voorkomen. Zijn ze ook vanuit jouw tuin te zien of te horen? Geef het door! Aanmelden voor deze telling kan alvast via tuintelling.nl.
• Creëer een aantrekkelijke leefomgeving voor scholeksters in de bebouwde kom, door platte daken geschikt voor ze te maken en beplanting toe te voegen. En richt openbaar groen, gazons en sportvelden vogelvriendelijk in. Scholeksters en hun jongen kunnen dan makkelijker voedsel vinden.
• Voor een grondige telling van scholeksters in stedelijk gebied heeft Sovon een telprotocol ontwikkeld. Bezoek tijdens het broedseizoen minstens drie keer een gebied in de buurt om zicht te krijgen op de omvang van de stedelijke populatie.
• Tel en/of bescherm je al weidevogels op het boerenland? Volg dit jaar gezinnen met kuikens en houd bij of en hoeveel kuikens overleven. Meer informatie via scholekster.org. Binnenkort volgt een protocol voor de verschillende invoerportalen (Boerenlandvogelmonitor, BFVW en AviNest).
• We onderzoeken de effectiviteit van verhoogde kunstnesten – zogenaamde broedplatforms – voor de scholekster. Dit doen we door het broedsucces op deze platforms te vergelijken met het broedsucces op natuurlijke nesten in het boerenland. Als je hier aan mee wilt doen: Protocol Scholeksternesten op broedplatforms (inclusief een bouwtekening voor zo'n broedpaal). Belangrijk is dan wel dat het broedsel wordt gevolgd door je waarnemingen hier in te voeren.
• Ben je een geschoolde, vrijwillige vogelringer? In 2023 vragen we speciale aandacht voor de scholekster. Kijk voor meer informatie.

Op basis van de uitkomsten van een vooronderzoek hebben Vogelbescherming en Sovon een aantal speerpunten aangewezen voor onderzoek in het Jaar van de Scholekster. Met hulp van de hierboven beschreven activiteiten hopen we antwoorden te vinden op de volgende vragen:

Verbeteren inzicht in stedelijke populatie
Na het Jaar van de Scholekster in 2008 werd duidelijk dat ongeveer 4 procent van de landelijke populatie in stedelijk gebied broedt. Er wordt nu algemeen aangenomen dat dit percentage is toegenomen, maar we weten niet met hoeveel. Zeker industrie- en bedrijventerreinen aan de randen van bebouwd gebied kunnen veel scholeksters herbergen. En deze gebieden worden nu nog schaars bezocht door vrijwilligers. Jouw hulp kunnen we dus goed gebruiken!

Professionals zullen kuikens op daken ringen en hun conditie meten. De melders van dakbroedende scholeksters kunnen bij hun eerste melding doorgeven of het dak te betreden is door een ringer.

Kuikenoverleving
Door actieve (weidevogel)vrijwilligers gericht te instrueren op het volgen van de scholekstergezinnen kunnen we meer inzicht krijgen in de kuikenoverleving in agrarisch gebied.

Effectiviteit broedpalen
Voor scholeksters die broeden op plaatsen waar de nesten kwetsbaar zijn voor onder andere predatie, overstroming of verstoring, kan het aanbieden van beschermde nestgelegenheid het broedsucces verhogen. Een voorbeeld hiervan zijn broedpalen: een verhoogd platform met opstaande rand waar kiezels op liggen. Deze palen zijn eenvoudig te maken en te plaatsen. Anekdotisch bewijs laat zien dat het broedsucces op deze palen hoog is.

Kortom: we hopen deze nationale pechvogel dit jaar nog wat beter te begrijpen en zo beter te kunnen beschermen. Alvast bedankt voor je hulp!