Veelgestelde vragen

Dat doen ze in de overwinteringsperiode en in de overwinteringsgebieden, vermoedelijk vrij snel nadat ze daar aangekomen zijn.

Ja! We verlengen het seizoen van Beleef de Lente 2019 bij de nesten waar een vervolglegsel is en ook bij de voedertafel en bij de steenuil. Misschien met wat aanpassingen hier en daar want het moet achter de schermen te bemensen zijn - maar we doen ons best om alles in beeld te brengen en waar nodig informatie te geven.

Zwaluw in beeld: 18 april voor het eerst een huiszwaluw voor de Beleefdelente camera. Nest geclaimd: 7 mei. Eerste leg, vijf eieren: 21 mei 09:55. 22 mei 07:53. 25 mei 06:52. 26 mei: < 10:17. 27 mei 07:33. Start serieus broeden: 27/28 mei. Vier jonkies geboren: 10 juni 08:56 en 11:30. 11 juni 11:28. 12 juni 06:30. Eén ei komt niet uit. Door aanhoudend slecht weer brengen de ouders de eerste dagen weinig voer. Regen in het nest: In de nacht van 14 op 15 juni, na heftige regen en wind, overlijden twee jonkies door onderkoeling (het oudste en het jongste). Op 16 juni overlijdt nog een jong. Eén jonkie overleeft: Dit jong is op 10 juni geboren. Eerste vlucht: op de 27e dag, 7 juli, 10:19 uur. Tweede leg, drie eieren: 21 juli 07:24. 22 juli 08:23. 23 juli 08:55.

Het is inderdaad een op dit moment dichtbevolkte kolonie. Een til bijplaatsen betekent echter niet automatisch meer nestelende zwaluwen. Huiszwaluwen hebben niet een heel groot territorium waarin ze zich vestigen om naast nestgelegenheid ook voldoende voedsel (vliegende insecten) en nestmateriaal (modder, grasjes, veertjes) te vinden. Een territorium heeft dus niet onbeperkt ruimte voor meer nesten / meer vogels. Het mooie is dat de vogels het zelf aangeven. Als er te weinig ruimte is en het territorium is goed, dan zullen ze zelf nesten bijbouwen, of er trekken vogels weg en er komt een nieuwe kolonie. Als het territorium te weinig biedt om nesten groot te krijgen zullen er nesten leeg blijven. Het is dus een delicaat evenwicht dat door vele factoren wordt bepaald.

In de loop van dit jaar wordt het jong een volwassen vogel en gaat het mee in de trek naar de overwinteringsgebieden in Afrika. Zich voortplanten kan vanaf het volgend voorjaar - als alles goed gaat zal het dan terugkeren naar deze kolonie.

Jonge vogels zijn erg beweeglijk en gebruiken de ruimte in hun nest om alle spieren goed te ontwikkelen en te oefenen. Ze moeten in topvorm zijn als ze zelf moeten jagen.

Dat klopt allebei. Alle vogels besteden veel zorg aan de conditie van de veren want dat is voor hen letterlijk van levensbelang. Het invetten zorgt voor een beschermend laagje.

Dat is een vraag die in het algemeen niet eenduidig te beantwoorden is omdat insecten niet allemaal dezelfde strategie hebben. Sommige insecten schuilen bij regen onder een blad of op een andere beschutte plek. Andere insecten zoeken een luchtlaag op waar de omstandigheden beter zijn en vliegen bijvoorbeeld lager. Ook de temperatuur kan meespelen en de thermiek. We zagen hier bij Beleef de Lente dat de oudervogels bij regen en storm moeite hadden om voldoende insecten te vangen. Dat kan komen omdat er minder insecten in de lucht zijn of dat in de lagere luchtlagen meer concurrentie is van andere vogels. Wat ook kan meespelen is dat als een vogel doorweekt is, het zoeken naar schaarse prooien te veel energie vraagt doordat de wendbaarheid die nodig is om prooien te vangen beinvloed wordt.

Het jong is na de eerste vlucht op 7 juli naar het nest teruggekomen. We verwachten dat dit nog wel vaker gebeurt en dat het er misschien samen met de ouders nog een tijdje blijft slapen. De ouders blijven het jong ook na het uitvliegen voeren. Maar het jonkie zal al snel de kunst van het muggen vangen afkijken en zelf gaan jagen.

Op 7 juli om 10u19 maakte het jong zijn eerste vlucht. Daarna kwam het weer terug naar het nest. De camera's blijven nog even aan om te zien wat er de komende dagen gebeurt. We informeren jullie tijdig als de camera's off line gaan. Voor wie dat wil is er dan gelegenheid om in de chat na te praten over dit seizoen en om afscheid van elkaar te nemen.

In de insecten die het jonkie binnen krijgt zit bloed en ander vocht, dat is in principe voldoende. Het jonkie zal het best warm hebben gehad de afgelopen dagen. Vogels voeren overtollige lichaamswarmte af door hun snavel open te sperren. In dit filmpje is dat mooi te zien: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/filmpjes/bekijken/wat-een-hitte

Het is aan de eigenaar van de nestkom om te beslissen of dat met deze nestkom gebeurt. Bij een tweede leg scheelt het voor de vogels veel energie als ze bovenop een oud nest een nieuw laagje kunnen maken. We proberen er in een blog of zo t.z.t. nog op terug te komen.

Die vliegen zijn dan een gemakkelijke, thuisbezorgde snack. Zwaluwen eten vliegen en een grote aasvlieg zal er zeker ingaan bij de ouders - of bij het overlevende jong. Soms gooien huiszwaluwen dode jonkies of niet uitgekomen eieren uit het nest. Dit waren al wat grotere jongen, het is afwachten wat de ouders ermee gaan doen. De lijkjes drogen overigens snel in en zullen naar beneden zakken in het nestmateriaal.

De eigenaar van de nestkommen vindt ieder jaar wel een keer een dood jong onder de nesten. Ook niet uitgekomen eieren worden soms het nest uitgewerkt. Het lijkt erop dat de ouders het in dit nest laten zoals het is. Het niet uitgekomen ei en de drie overleden jonkies zijn naar beneden gezakt in het nestmateriaal. Die lijkjes verdrogen heel snel. Misschien komen er vliegen op af - thuisbezorgde snacks voor de zwaluwen.

De ouders voeren vooral propjes van insecten en spinnetjes die ze hebben gevangen. Ze maken dat propje door het met hun tongetje bij elkaar te rollen. Zo hoeven ze niet elk pietepeuterig insect apart naar het nest te brengen. Slim! We kunnen dus niet goed zien hoeveel of wat voor insecten of spinnetjes de jonkies krijgen, tenzij de ouders een grotere prooi weten te vangen. Bij dit nest zijn ook grote langpootmuggen gevoerd. 

Uit onderzoek weten we dat sommige vogels kleuren kunnen zien en onderscheiden. De meeste vogels zijn zichtjagers - dan heb je goede ogen. De een kan heel ver kijken (roofvogels bijvoorbeeld). Een ander ziet goed in de schemer (denk aan uilen). En weer een ander ziet kleuren die wij niet zien (zoals mezen en vinken). Zwaluwen bouwen hun nest het liefst onder een witgeschilderde dakrand. Over hun voorliefde voor witte veertjes meer in dit blog: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/de-witte-veertjes En in dit: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/witte-veertjes-favoriet

Het gedrag dat jullie zien past bij wat in eerder kijkersonderzoek bij de boerenzwaluw werd gezien: V(rouw) doet de eerste dagen na het uitkomen de broedzorg en M(an) jaagt op eten. De jonkies zijn nog kaal en kunnen zichzelf de eerste dagen nog niet warmhouden. Dat doet V vooral. Als zij even naar buiten moet kan M het overnemen maar V zal hem dan mogelijk weer snel op jacht sturen. Na een aantal dagen moeten M en V allebei jagen om genoeg insecten te vangen. 

Dat klopt. Goed gezien!

Vogels maken geluid met een uniek orgaantje: de syrinx. Die zit (of zitten, sommige vogels hebben meer dan één) lager dan de stembanden bij de mens aan het eind van de luchtpijp, waar die zich splitst naar de longen. In dit artikel vind je meer informatie over de syrinx. Link: https://dier-en-natuur.infonu.nl/vogels/94400-de-syrinx-het-stemorgaan-van-de-vogel.html 

Dit is een link naar een artikel met afbeeldingen van parasieten bij de huiszwaluw - wie weet staan de beestjes die jullie zien er bij: http://natuurtijdschriften.nl/download?type=document;docid=545451    ('Parasieten van de Huiszwaluw'; door: Fred Borgsteede & Herman Cremers; uit: Het Vogeljaar 61 (4 & 5) 2013.)

Huiszwaluwen jagen op het 'plankton van de lucht': muggen, spinnen, klein vliegend grut. Uit voederonderzoek bij boerenzwaluwen met jongen weten we dat de ouders soms 8-9000 prooien per dag naar het nest brengen. Huiszwaluwen jagen vaak hoger dan boerenzwaluwen en vangen minder vaak grotere prooien zoals bijen en wespen. Misschien moeten zij per dag nog veel meer kleinere insecten pakken om hun jongen groot te krijgen. Een paartje met twee nesten vangt per seizoen zo misschien wel een miljoen muggen.

De huiszwaluw heeft 1-2 legsels per jaar met elk 4-5 (soms 2-6) eieren. De huiszwaluwen bij Beleef de Lente houden het dit jaar bij vijf eieren. Weetjes over het broeden vind je in het informatievak rechtsonder op de pagina van de live beelden of via deze link: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/huiszwaluw/even-voorstellen-de-huiszwaluw#block16430

Zwaluwen zijn honktrouw. Als er iets verandert met de nesten kunnen ze op zoek gaan naar een nieuwe plek. Dat kan ook gebeuren als de kolonie groeit maar er te weinig nestelgelegenheid is. Hoe ze te lokken? Wat her en der geprobeerd wordt is het afspelen van een opname van zwaluwgekwetter. Wat verder helpt: een insectenrijke omgeving en dat er dichtbij de zwaluwentil voldoende nestmateriaal is, zoals modder.

De ouders investeren heel veel energie in hun broedsel en dan nemen ze geen risico. Ze zullen het nest, de eieren en de jonkies proberen te beschermen tegen indringers. Zwaluwen zijn als kolonievogels gewend aan soortgenoten en leven dicht op elkaar. Het is net als bij mensen: als de buren zich netjes gedragen zijn ze welkom.

Zo'n 23-30 dagen. Soms wat langer bij slecht weer of bij een groot broedsel. Dit jong is op 10 juni geboren. Als alles verder goed gaat kan het in de eerste week van juli uitvliegen. Dat kan wat later zijn als er toch wat achterstand in de groei is door het slechte weer in de eerste week.

Waarnemingen kunnen in de chat genoteerd worden en/of in een apart document. Dat laatste gebeurt bij sommige andere vogels hier bij Beleef de Lente waar één van de kijkers de waarnemingensheet coördineert en dagsamenvattingen maakt voor in de chat of in een blog. Er is vanuit Vogelbescherming of vanuit een andere instantie geen onderzoeksvraag voor kijkersonderzoek bij de huiszwaluw en er is helaas ook niet een student of een onderzoeker beschikbaar om een kijkersonderzoek te ondersteunen. Jullie waarnemingen in de chat kunnen desondanks heel waardevol zijn! Andere kijkers die de chat lezen blijven op de hoogte en dat geldt ook voor de mensen van Beleef de Lente achter de schermen. Voor de blogmakers kan het inspiratie opleveren. Hier vind je meer informatie over het meedoen aan kijkersonderzoek bij Beleef de Lente en wat met de waarnemingen gedaan kan worden: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/veelgesteldevragen

Dat is lastig, ze zijn ongeveer even groot en hebben hetzelfde verenkleed. Dit filmpje 'Zoek de verschillen' helpt: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/filmpjes/bekijken/zoek-de-verschillen Trouwe kijkers weten M en V ook te onderscheiden door verschil in gedrag en houding. En: Man heeft een ring om het rechterpootje. We vermoeden dat het een wat ouder mannetje is, lees hierover meer in dit blog: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/lezen/het-ringetje

In de blogs van onze webloghouders: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/blog/?vogel=93 Daarnaast in het informatievak dat je vindt op de pagina onder de live beelden - met weetjes over de soort, het nest, voedsel en de locatie. En linksboven de live beelden kun je klikken op 'Vogelgids'. Daar vind je veel informatie over de huiszwaluw en  links naar actuele berichten, naar een handzame factsheet met allerlei weetjes en naar studies van SOVON.

Omdat zwaluwen vaak zowel nest- als locatietrouw zijn wordt aangeraden om natuurlijke nesten niet te verwijderen. Als nesten uit elkaar vallen maken de vogels zelf een nieuw nest - tenminste als er voldoende natuurlijk bouwmateriaal in de buurt is, zoals modder.

Het rechternest zien we alleen van buiten. Voor het linkernest hebben we wel beeld vanuit het nest.

Bij natuurlijke nesten regelt de natuur het zelf: na een of twee jaar zijn nesten aan vervanging toe en de vogels maken een nieuw en schoon nest. Bij kunstnesten blijft de nestkom bestaan. Je kunt ervoor kiezen om die na afloop van het broedseizoen schoon te maken als je zeker weet dat er geen tweede leg meer komt of dat andere vogels het nest niet nog kunnen gebruiken.

Het huiszwaluwnest waar we dit jaar naar kijken is in Noordwijkerhout. Informatie over de locatie vind je in het informatievak op de pagina van de live beelden. In dit filmpje  kun je zien hoe de camera geplaatst is: https://www.vogelbescherming.nl/beleefdelente/filmpjes/bekijken/plaatsing-van-de-camera-s