Kleine vogels met fantastische staarten en… een schattige oplossing om niet te bevriezen tijdens de winter. Als je ze bijvoert met wat ze lekker vinden, laten ze zich vaak goed zien in de tuin: staartmees en winterkoning.
De speciale staarten van staartmees en winterkoning zijn níet zo geworden om ons het herkennen tijdens de Nationale Tuinvogeltelling makkelijk te maken. Al zijn ze daarvoor wel handig. Waarom zijn die staarten wél zo apart? Hoe kan het ook anders: de mannetjes gebruiken hun staart in de paartijd om vrouwtjes te verleiden.
De staart van de winterkoningman moet wel omhoog staan, want dat vindt het vrouwtje het meest aantrekkelijk.Winterkoning / Shutterstock
Wild aantrekkelijk
De staartmeesman vliegt rond en spreidt en sluit zijn staart, waardoor ie op een grote vlinder lijkt. Wild aantrekkelijk voor staartmeesvrouwtjes blijkbaar. En hoe langer de staart, hoe mooier het effect. De winterkoningman houdt het rustiger; de gespreide staart gaat heen-en-weer en op-en-neer. Maar, hij moet dus wel omhoog staan voor het door de vrouw gewenste resultaat.
Infographic staartmees - winterkoning
Staartmees / Elwin van der Kolk
Schattige oplossing
Behalve dat ze bijzondere staarten hebben, is er nog een overeenkomst tussen deze kleine vogels. Ze hebben dezelfde oplossing om in koude nachten warm te blijven: ze gaan met z’n allen knus tegen elkaar aan zitten. En dat ziet er ongelooflijk schattig uit.
Winterkoningen doen dat in oude nesten en allerlei soorten nestkasten. Staartmezen op een dikke tak. Omdat ze allebei zo klein zijn is het moeilijk voor ze om in hun eentje op temperatuur te blijven als het vriest.
Beroerd weinig insecten
‘s Winters zijn er beroerd weinig insecten. Dat is een probleem voor vogels die het hele jaar insecten als hoofdmaaltijd hebben en niet wegtrekken naar zuidelijker streken. Al eten zowel staartmezen als winterkoningen in de wintermaanden ook wel zaadjes.
Mooi, denk je nu, ik ga die dieren helpen. Nou, dat kan. Strooi dan voor de winterkoningen wat (gevriesdroogde) meelwormen op verschillende, beschutte plekjes in de tuin. De staartmezen maakt je blij met vetbollen of pinda’s.
Staartmezen maak je 's winters blij met vetbollen of pinda’s.Staartmezen / Shutterstock
Opvouwbare staart
Ten slotte een leuk weetje over staartmezenstaarten: als de vrouwtjes broeden, past die staart niet in het nest. Niet getreurd, ze klappen hem gewoon dubbel op hun rug! Als je na de broedtijd dus een staartmees ziet met een knik in de staart, dan weet je nu: dat is een vrouwtje dat heeft zitten broeden.
De staartmees boven dit artikel, is een witkopstaartmees. Deze heeft geen zwarte strepen van de snavel tot het achterhoofd, maar een heel wit kopje. Ze komen 's winters uit het hoge noorden. Je kunt er hier wat meer over lezen.
Online cursus Tuinvogels van Nederland
In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je van Nico en Camilla in tien vogellessen veel tuinvogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt meteen de eerste vogelles per mail.
De Tuinvogeltelling: jaarlijks tellen tienduizenden mensen de vogels in hun tuin, zodat Vogelbescherming en Sovon informatie krijgen om ze beter te beschermen. Daarnaast is het ontzettend leuk én het is makkelijk, dus iedereen kan meedoen.
