Navigatie overslaan
Vink / Pixabay Alle berichten

Kleuren maken de man

Geplaatst op 21 februari 2023

Het is nog vroeg in het jaar en het is ronduit koud. Maar veel vogels zijn al begonnen met zingen en hebben het voorjaar stevig in de bol. En...ze hebben een duik in de verfpot genomen. Wie de vogels in de tuin bekijkt, ziet dat de kleuren van hun verenpak afspatten. Ze zijn klaar voor het liefdesspel!
Koolmees / Shutterstock Koolmees / Shutterstock

Wie herinnert zich nog de slonzige vogels van het einde van de zomer? Afgeragde veren na een zwaar broedseizoen. De kleuren dof, het verenpak verfomfaaid. Als de merels, koolmezen en pimpelmezen in de tuin zich al lieten zien dan leken het bleke versies van hun vroegere zelf. Soms dacht je misschien zelfs dat het om andere vogelsoorten ging, zo anders gekleurd konden ze eruit zien. Een effect van de rui en slijtage van de veertoppen waardoor onderliggende kleuren op de veren zichtbaar worden.

Hoe anders is dat nu. In de zon lijken sommige vogels bijna licht te geven zo mooi zijn de kleuren van de veren in deze tijd van het jaar. Neem de koolmees. Het zwart op de kop is nu gitzwart en glanzend, de witte wangvlek is spierwit en ook de kleurintensiteit van het geel op de buik en het mosgroen op de rug is dieper. De kleurvlakken zijn ook haarscherp van elkaar gescheiden. Dat kun je goed zien aan de witte wangvlek die nu helemaal scherp is omrand door zwart en er uitspringt als een wit stoplicht.

Pimpelmees / Koos Dansen Pimpelmees / Koos Dansen

Pimpelmees is ready to rock

Hetzelfde geldt voor de pimpelmees. De kleuren spatten er vanaf. Kijk eens met een verrekijker naar het subtiele zwarte oogstreepje dat over de witte kop van de pimpelmees loopt. Nu in het voorjaar is die lijn heel duidelijk. En let ook op de ultraviolette blauwe kruin: als de zon erop schijnt lijkt die soms te fonkelen. De pimpelmeesman zal wel moeten, want hoe mooier en perfecter het verenkleed eruit ziet, hoe duidelijker het signaal aan de pimpelmeesvrouwen: deze man is op en top fit and ready to rock.

Roodborst / Hans Peeters Roodborst / Hans Peeters

Borstklopperij

Natuurlijk moet het verenkleed ook perfect zijn om goed te kunnen vliegen en warm te blijven. Maar de knallende kleuren zijn toch vooral bedoeld als liefdessignaal. Gaat een mannetje vink op Tinder, dan wordt hij genadeloos weggeswiped als zijn borst niet helder oranjerood is. Rood is de kleur van de liefde en de vinken weten het. Zoek in de lente een vink en zie hoe de mannetjes met de intens gekleurde borst vooruit lopen te pronken.

Kampioen borst vooruit in de tuin is overigens de roodborst. Hoe dieper de kleur rood hoe eerder de dames in katzwijm vallen, hoewel een roodborst eigenlijk meer een oranje borst heeft. Hoe dan ook, dit is de tijd van het jaar dat elk borstveertje vol op kleur moet zijn. Shinen moet ie!

Spreeuw / Shutterstock Spreeuw / Shutterstock

Parelmoeren toverbal

Maar er is altijd een overtreffende trap. De spreeuw lijkt in het voorjaar opeens te zijn getransformeerd tot toverbal. Als de zon op de veren valt, zie je een explosie van paarse, blauwe en groene kleuren. Bekijk je de spreeuw van heel dichtbij door de kijker dan verandert je verrekijker in een soort caleidoscoop vol parelmoeren tinten. De zo gewone spreeuw zet zichzelf uitbundig in de voorjaarsetalage.

Maar ook hier geldt, elk veertje moet onberispelijk glanzen anders is ook hij kansloos bij de dames. En dus doet de spreeuw er nog een schepje bovenop. Hij houdt het niet alleen bij verenpracht, maar gooit ook zijn zang én een gekleurde snavel in de strijd. Onder invloed van hormonen verkleurt de zwartgrijze wintersnavel naar een felgele zomersnavel. Alles om nog meer in de gunst te komen bij het andere geslacht.

Huismus / Pixabay Huismus / Pixabay

Ook de mus doet mee

De snaveltruc is trouwens een kunstje dat door meer tuinvogels wordt verstaan. Zelfs door de huismus. Zijn zwarte borst en vleugelstrepen maken de man onweerstaanbaar voor vrouwenmussen, maar ook zijn snavel verandert: van grijze wintersnavel naar zwarte zomersnavel. Niet spectaculair misschien, maar voor mevrouw mus voldoende.

Merel / Shutterstock Merel / Shutterstock

Een oogring om het af te maken

Die andere geliefde tuinvogel moet het qua kleuren niet van zijn gekleurde veren hebben. De merel verleidt dames behalve met zijn zang en zijn fluweelzwarte pak vooral met zijn geeloranje snavel. Die snavel wordt naarmate de merelman ouder wordt, steeds langer en de dieper van kleur. En als hij dan ook nog zijn felgele oogring in de strijd gooit, smelt zelfs het meest onverschillige merelvrouwtje. Dat wordt weer een vol nest dit jaar!

Dus pak de verrekijker op en bekijk de tuinvogels dit voorjaar eens van dichtbij. Zie hoe mooi, sprankelend en subtiel de voorjaarskleuren zijn. Zie hoe de veren glanzen, de snavels kleuren en volop het hof gemaakt wordt. Een feestje in je eigen tuin. En dan moeten de voorjaarsconcerten nog écht beginnen.

Mijn tuin een vogelparadijs

Word jij ook zo blij van vogels in je tuin of op je balkon? Hang je wel eens een vetbolletje voor ze op? Je kunt nog meer doen. Doe de gratis Postcode Vogelcheck en ontdek welke vogels in jouw buurt leven en hoe je deze vogels kunt helpen.

Postcode Vogelcheck

Online cursus Tuinvogels van Nederland

In deze gratis vogelcursus voor beginners leer je van Nico en Camilla in tien vogellessen veel tuinvogels en hun geluiden herkennen. Met handige tips, filmpjes en ezelsbruggetjes. Je ontvangt meteen de eerste vogelles per mail.

Inschrijven gratis tuinvogelcursus