Interview met Gouden Lepelaar winnaar Jan Benoist

Als Jan Benoist vertelt, gaat het bijna altijd over vogels. Iets wat de goedlachse en rap van tong gesneden Brabander geen enkele moeite kost. Zijn woning is gevuld met vogelboeken, vogelfoto’s, vogelschilderijen en vogelsculpturen. Op de wc liggen folders van de West-Brabantse Vogelwerkgroep.

Het was zijn eigen vogelwerkgroep die hem voordroeg voor de Gouden Lepelaar. Zijn vogelliefde begon overigens met kooivogels. “Vogels spelen al vanaf mijn twaalfde jaar een belangrijke rol. Ik kreeg van twee buurmannen een koppeltje zebravinken en belandde zo in de vogelhouderij. In Brabant was in die tijd de stap naar vogelvangerij erg klein. Met een maat trok ik er ’s winters op uit om sijsjes te vangen”, vertelt Jan besmuikt.
“Later ging ik met de Siervogelvereniging op zaterdag in een natuurgebied bij Zundert werken. Enkele anderen waren ook lid van de net opgerichte West-Brabantse Vogelwerkgroep. Ze haalden me over om ook lid te worden.”
Een van hen was politieagent en die wist Jan zover te krijgen, dat hij aan de opleiding begon voor Controleur Vogelwet. Een officiële, zij het vrijwillige, overheidsfunctie waarbij de beambten volières controleerden en achter vogelvangers aan gingen. “Met boeven vang je boeven”, lacht Jan.

Jan zag het licht en het beschermen van vogels werd zijn grote passie. Meer dan vijftien jaar bekleedde hij meerdere bestuursfuncties bij de West-Brabantse Vogelwerkgroep, waaronder die van voorzitter. Ruim twaalf jaar is hij eind-/hoofdredacteur van het verenigingsblad ’t Hupke, streeknaam voor steenuil. Eén zaterdag in de maand coördineert hij de vrijwillige onderhoudswerkzaamheden in natuurgebied De Kamertjes in Breda en dat al 35 jaar lang. In samenwerking met het IVN organiseert hij vogelcursussen; de afgelopen 15 jaar volgden 385 deelnemers de cursus ‘vogels herkennen’. Ook inventariseert Jan vogels en bekommert hij zich om uilen: hij hangt nestkasten op voor steen- en kerkuilen.

Tijdens een vogelreis naar Polen kwam hij in 1998 in contact met de PTOP – een vogelbeschermingsvereniging in Noordoost-Polen. “Dat was in de tijd van de Koude Oorlog en aan alles was gebrek. Een jaar later gingen we met enkele leden van de vogelwerkgroep terug en konden we hen uit onze clubkas achtduizend gulden overhandigen.
Daarmee kochten ze 8 hectare weiland in een bedreigd beekdal van de Narew, waarin ook de Biebrza uitkomt. Grutto’s, kwartelkoningen en waterrietzangers broeden er. Door onze actie konden de Poolse vogelaars het beekdal veiligstellen. Het is nog steeds een belangrijk vogelgebied. We zijn er vaak teruggekeerd en hebben flink wat wodka moeten drinken.”
Over zijn onderscheiding met de Gouden Lepelaar: “Bij mijn afscheid van het Kadaster waar ik accountmanager was, kreeg ik een Koninklijke onderscheiding. Maar met de Gouden Lepelaar ben ik blijer. Het is een waardering voor mijn hobby en passie: de vogels.”